Rokus Hofstede on Henri Michaux and the Sea Urchin editions Beroofd door de ruimte and Roerige nacht.
De Belgisch-Franse dichter-schilder Henri Michaux (1899-1984) weigerde halsstarrig tijdens zijn leven te worden bijgezet in de Pléiade-reeks, het mausoleum van de Franse literatuur. Onlangs verscheen, twintig jaar na zijn dood, in diezelfde Pléiade-reeks het derde deel van het complete werk – een overrompelend overzicht van zestig jaar intense creatieve activiteit, in woord en beeld.
Evenmin was Michaux scheutig met biografische informatie. Maar ook de biografie kon niet uitblijven: Michaux vond een voorbeeldig biograaf in Jean-Pierre Martin, die in zijn lijvige Henri Michaux kundig de dwaalsporen vermijdt die de dichter voor hem uitzette. Martin gelooft Michaux lang niet altijd op zijn woord. Hij maakt vooral veel werk van diens ‘loochening van zijn oorsprong’: Michaux schaamde zich voor zijn land, dat hij beschouwde als een provinciaal nest, voor zijn naam, die hem een etiket leek met het opschrift ‘mindere kwaliteit’, en voor zijn gezicht, dat hem deed denken aan een neef die ergens in België notaris was.
In 1924 vertrok hij vanuit Brussel in vrijwillige ballingschap naar Parijs, later nam hij zelfs de Franse nationaliteit aan. Vanaf 1930 leidde hij het bestaan van rentenierend, nomadisch kunstenaar, dankzij een vorstelijke erfenis, wat hem niet belette zijn testament te openen met de zin: ‘Ik onterf al mijn familieleden’. Michaux werd een Franse dichter, die tot elke prijs inlijving in de Belgische letteren wilde voorkomen, en met succes – veel Fransen weten niet eens dat hij Belg was. → Lees verder